برش گیر ناودانی چیست؛ انواع و کاربردهای آن
برش گیر ناودانی یکی از انواع برشگیر است که به دو روش پیچی و جوشی به سازه متصل می‌شود. این قطعه فولادی در سقف‌ها و سازه‌های کامپوزیت مورد استفاده قرار می‌گیرد تا بین تیرهای بتنی و فولاد اتصال محکم ایجاد کند و قدرت تحمل بار سازه را افزایش دهد. برشگیر ناودانی یکی از پرکاربردترین انواع این ابزارهاست که در سازه‌های مختلف سبک و سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله بررسی می‌کنیم برشگیر ناودانی چیست، چه انواعی دارد و تفاوت آن با سایر انواع برشگیرها چیست.
برشگیر ناودانی چیست؟
ناودانی یکی از انواع مقاطع فولادی است که می‌تواند به‌عنوان برشگیر مورد استفاده قرار گیرد. برای ساخت برشگیر، ناودانی‌هایی در سایزهای مختلف (با توجه به نیاز سازه) را به قطعات کوچک‌تر تقسیم می‌کنند. این قطعه فولادی به بال تیرها متصل می‌شود و تیرهای فولادی و دال‌های بتنی را به یکدیگر متصل کند. با استفاده درست از برشگیر ناودانی، نیروهای برشی به شکل صحیح بین اجزای مختلف تیرها تقسیم می‌شوند و مقاومت سازه برای تحمل این نیروها، به خصوص در مواقع بحرانی مانند زلزله، افزایش پیدا می‌کند.
انواع برشگیر ناودانی
برشگیرهای ناودانی معمولا با ناودانی‌های سایز ۶ و ۸ ساخته می‌شوند. این محصولات علاوه بر سایز، بر اساس شیوه اتصال نیز به دو نوع جوشی و پیچی تقسیم‌بندی می‌شوند. برشگیرهای جوشی کاربرد بیشتری نسبت به انواع پیچی دارند، اما در سازه‌هایی که امکان جوشکاری وجود ندارد، از برشگیر ناودانی پیچی استفاده می‌کنند. در ادامه توضیحاتی درباره هرکدام از انواع این قطعات فولادی ارائه می‌دهیم:
برشگیر ناودانی جوشی: ویژگی‌ها و موارد استفاده
برشگیرهای جوشی معمولا با جوشکاری به روش قوس الکتریکی به تیرهای سازه متصل می‌شوند. مقاومت نصب برشگیر به این روش بیشتر است و نیازی به سوراخ کردن تیرها ندارد. همچنین هزینه تمام‌شده اجرای این نوع برشگیر پایین‌تر از نمونه‌های پیچی است. این قطعات فولادی تقریبا در تمام سازه‌ها قابل استفاده هستند، مگر اینکه محدودیت‌هایی برای استفاده از حرارت و جوشکاری در سازه وجود داشته باشد.
برش گیر ناودانی چیست؛ انواع و کاربردهای آن
برشگیر ناودانی پیچی: ویژگی‌ها و موارد استفاده
برشگیرهای پیچی با پیچ و مهره‌های مخصوص به تیرهای سازه متصل می‌شوند؛ بنابراین برای نصب آن‌ها باید روی بال‌های تیر سوراخ زد و این کار چالش‌های بسیاری دارد. هزینه برشگیرهای پیچی بالاتر از نمونه‌های جوشی است و اتصالات آن‌ها به اندازه جوشکاری استحکام ندارد. به همین دلیل است که تاحد امکان از روش جوشکاری برای نصب برشگیر ناودانی استفاده می‌شود. برشگیرهای پیچی معمولا در سازه‌های پیش‌ساخته یا سازه‌هایی که به تغییرات و تعمیرات دوره‌ای نیاز دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ زیرا قابل باز شدن و جابه‌جایی هستند.
انواع برشگیر ناودانی
انواع برشگیر ناودانی
کاربردهای برشگیر ناودانی در صنعت ساختمان
سازه‌های کامپوزیت که با ترکیب فولاد و بتن ساخته می‌شوند، رایج‌ترین کاربرد برشگیرها را به خود اختصاص داده‌اند. علاوه بر آن، این قطعات فولادی در پل‌های فلزی که با دال بتنی ساخته می‌شوند و همچنین سازه‌های صنعتی و سوله‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. در سازه‌های پیش‌ساخته نیز اگر ترکیب بتن و فولاد وجود داشته باشد، باید از برشگیر ناودانی استفاده کرد. به‌طور کلی انواع مختلف برشگیرها کاربرد مشابهی دارند و مهندسان ساختمان با توجه به دانش و تجربه خود باید تعیین کنند که برشگیر ناودانی برای سازه مناسب است یا باید به سراغ سایر انواع برشگیرها بروند.
مقایسه برشگیر ناودانی با سایر انواع برشگیرها
برش گیر ناودانی چیست؛ انواع و کاربردهای آن
به جز برشگیر ناودانی، برشگیر گل‌میخ، برشگیر نبشی و برشگیر میلگرد مارپیچ نیز در سازه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. قطعات نبشی و میلگرد مارپیچ بسیار مقاوم هستند، اما بخاطر قیمت بالا، کاربرد محدودتری دارند و فقط در سازه‌های خاص مورد استفاده قرار می‌گیرند. در سازه‌های معمولی برشگیرهای ناودانی و گل‌میخ کاربرد بیشتری دارند.
برشگیر گل‌میخ سریع‌تر از برشگیر ناودانی نصب می‌شود؛ فرآیند جوشکاری نوع گل‌میخ تقریبا یک دقیقه زمان می‌برد، اما جوشکاری ناودانی حداقل ۳ دقیقه طول می‌کشد. تفاوت دوم این دو قطعه فولادی در عملکرد آن‌هاست. برشگیر فولادی در جهت عمودی مقاومت بیشتری دارد، اما برشگیر گل‌میخ در تمام جهت‌ها به‌خوبی کار می‌کند و نیروها را انتقال می‌دهد.
استانداردها و الزامات فنی برشگیر ناودانی
الزامات فنی و استانداردهای نصب برشگیر در سازه بر اساس مبحث دهم مقررات ملی ساختمان تعیین می‌شود. در ادامه نکات مهم این مبحث که به نصب برشگیر ناودانی اشاره دارد را توضیح می‌دهیم:
فاصله بین مرکز برشگیرها باید حداکثر ۶۰۰ میلی‌متر باشد
پوشش بتن روی سطح فوقانی اتصال باید حداقل ۵۰ میلی‌متر باشد.
لبه محل اتصال برشگیر تا لبه بال تیر باید حداکثر ۲۵ میلی‌متر فاصله داشته باشد.
حداقل اندازه جوش دورادور برشگیر ناودانی باید ۵ میلی‌متر باشد.
فاصله گام فوقانی و تاج برشگیر باید حداقل ۴۰ میلی‌متر باشد.
نحوه نصب و اجرای برشگیر ناودانی
مهندس‌ها باید بر اساس استانداردها و الزامات مقررات ملی ساختمان، نقشه‌ای طراحی کنند که در آن محل دقیق قرارگیر تمام برشگیرهای مورد نیاز برای سازه و نوع آن‌ها تعیین شده است. سپس فرایند نصب و اجرای برشگیر ناودانی بر اساس نقشه شروع می‌شود. در ادامه مراحل این فرایند را به‌صورت خلاصه توضیح می‌دهیم:
سطح تیرها برای جوشکاری باید تمیز و بدون آلودگی باشند.
برشگیرها باید در محل تعیین‌شده برای جوشکاری قرار گیرند. این قطعات فولادی روی قسمت بال تیرهای فرعی سازه نصب می‌شوند.
در این مرحله باید جوشکاری انجام دهید و قطعات برشگیر را از محل مشخص به بال تیر وصل کنید.
کیفیت جوش و اتصال برشگیر را ارزیابی کنید تا از استحکام آن مطمئن شوید.
دقت داشته باشید که در فرایند نصب با جوشکار حرفه‌ای همکاری کنید؛ چون جوشکاری باید بدون ایجاد تنش حرارتی و تغییر روی بدنه تیرها انجام شود. همچنین در صورت وجود زنگ‌زدگی روی سطح تیر یا برشگیر، اول زنگ‌زدایی کنید و سپس به سراغ جوشکاری بروید.
برش گیر ناودانی چیست؛ انواع و کاربردهای آن
نصب برشگیر ناودانی
مزایا و معایب استفاده از برشگیر ناودانی
هرکدام از انواع برشگیرها مزایا و معایبی دارند که باعث می‌شوند مهندسان ساختمان برای پروژه‌های مختلف آن‌ها را انتخاب کنند یا به سراغ نوع دیگر بروند. در ادامه مزایا و معایب برشگیر ناودانی را بررسی می‌کنیم تا متوجه شوید برای کاربرد مورد نظر شما مناسب هستند یا نه. مزایای برشگیر ناودانی عبارت است از:
این قطعات استحکام زیادی دارند و به‌خوبی نیروی برشی واردشده به بتن و فلز را تقسیم می‌کنند.
مقاومت سازه‌های کامپوزیتی در مواقع بحرانی مانند طوفان و زلزله را افزایش می‌دهند.
برشگیر ناودانی جوش‌پذیری خوبی دارد.
این نوع برشگیر توسط بسیاری از کارخانه‌های ایرانی تولید می‌شود و در بازار در دسترس است.
معایب برشگیر ناودانی را نیز در ادامه توضیح می‌دهیم:
نصب این قطعات سخت‌تر از برشگیر گل‌میخ است و به زمان بیشتری نیاز دارد.
این قطعات سنگین‌تر از سایر انواع برشگیرها هستند و وزن تیرها را افزایش می‌دهند.
نصب آن‌ها باید توسط تکنسین‌های حرفه‌ای و با دقت بالا انجام شود تا دقیق در محل قرار گیرند.
برش گیر ناودانی چیست؛ انواع و کاربردهای آن
عوامل مؤثر بر قیمت برشگیر ناودانی
قیمت برشگیر ناودانی بر اساس قیمت ناودانی تعیین می‌شود. قیمت ناودانی نیز به معیارهای مختلفی چون نرخ فولاد، قیمت ارز، میزان عرضه و تقاضا و شرایط بازار آهن و فولاد ایران بستگی دارد. قیمت برشگیر ناودانی به فروشنده نیز بستگی دارد. فروشنده‌هایی که امکان عرضه مستقیم از کارخانه را ندارند و بعد از چند واسطه محصول را به شما می‌فروشند، برشگیر را با قیمت بالاتر عرضه می‌کنند. اما با خرید بدون واسطه ناودانی از آهن آنلاین، می‌توانید این محصول را با بهترین قیمت بازار و در حجم مورد نیاز خود تأمین کنید.
